— Hîvîkirin, teweqekirina min ewe, wekî cahil-cûhilê xwe serwextkin, virhada serhişkîê nekin.

          — Çima cahilê me xweyê xwe çend seryanin, wekî em – mezinê wan – li hev bên, hevdura xeverdin, lê ew gura me nekin, pey gilîê me neçin? – Huso bi xeyd got.

          — Na, hilbet, ez zanim, ew serê xwe derbaz divin, lê gilîê we derbaz nabin, — malxuê malê got. – Lê ez zef zanim, cahilin, qafseqetîê nekin.

          — Camêro, dinya xiravbe ew yek nikare bive, — Avdel got. – Çira em nizanin edetê êl-eşîrê çawanin, çi gotî bê kirinê?

          — Neheyf, şikir hûn dikarin dinyakê şîretkin. Lê ez zef zanim, olecaxe, cahilin, gele cara, haşa camêrê rûniştî, persenga davê xwe nizanin, — xweyê malê got û hate kivşê, wekî bona gotina xweye kutasîê poşman bû. Lê îdî hate gotinê. Ew merîkî usa bû, wekî çi digot, çi dikir bi dilê sax digot û dikir. Fikra wî her tenê ew bû, wekî tu gilîkî nesafîkirî ortê nemîne. Ew merivekî gelekî xêrxwaz bû. Gişka ewa yeka zanibû. Ewî usa jî dixwest xwera navekî hê baş qazancke, wekî sibê-dusbe gilî nava gund, êl-eşîrê belabe, bêjin filankes kete ortê û ew dijminaya giran orta wan qebîla da hildanê, ew hevdu anîn. Ewî dixwest ne ku tenê serkarê wan herdu qebîla hevdu bîne, lê usa jî mêrêd wan qebîlaye mayîn. Ew derheqa vê yekêda difikirî û dixwest pêşîêda usa bike, wekî serkarê wan herdu qebîla şuxulê wî bidne hêsakirinê, elametîê bidne merîê xwe, wana hazirkin bona wê derecê, wekî usa derneê kutasîêda şuxul qolayî bibin yanê jî weke misqalekê dilsarî ortê bimîne, her tişt çawa lazime neê kirinê.

          Wexta nan xwarin, kuta kirin, rabûn serkarê herdu qebîla dîsa çûne dest-rûê hev, xatirê xwe ji malxuê malê xwestin, derketin, rex hev ketin, nava gundda êpêce erd tevayî çûn, paşê ji hev dûrketin, her kes berbi mala xwe çû. Wana qestîka usa kirin, êpêce erd tevayî çûn, wekî gundî bibînin, ku ew îdî hev hatine, hevdura xeber didin, wekî vayîs nikaribin vayîsya xwe bikin. Gundî jî derketibûn ber derê xwe û dîna xwe didane wana. Hilbet, gundî pêşîêda pê hesya bûn, wekî Sêvdîn ketye ortê, dixweze wana hevdu bîne. Bona wî meremî jî gazî wan kirye, birye mala xwe. Nha gundya dixwest pê zanibûna, çika ew yek hatye sêrî yanê na. Wexta dîtin, wekî ew herdu tevayî derketin, hevdura şîrin-şîrin xeber didin, hatin bawerkirinê, wekî dijminaya orta wan hatye hildanê. Dost, xêrxwez şabûn, çevnebar û vayîs xweda şewitîn.

           

          * * *

          Wexta Evdoê mêrê Belgê pê hesya, wekî şuxulekî ha heye, tabetî neketê, lingekî wî malê bû, lingê dinê derva bû. Hey diçû malê, pêra-pêra derdiket derva, dîna xwe didaê, çika ewana ji mala Sêvdîn derketin yanê na. Çawa dibêjin, pirte-pirta dilê wî bû.

          Lê ya Belgê? Qe talaşa wê jî nîbû. Bona wê hesab yek bû, dixwestin bira hev bihatana, nedixwestin cenimê-gora wana. Tiştê ewê ya xwe kir. Çiqas mêr dihate hundur, derheqa vê yekêda jêra xeber dida, ewê guh nedidaê, şuxul-emelê xweva mijûl dibû. Û gava Evdo dît, wekî serkarê herdu qebîla, rîspîê gunde mayîn tevayî derketin, hevdura xeber didin, bi dilekî şa vegerya malê û got jinê:

          — Ç’evê te ron, ewana hevdu hatine. Wê tevayî ji mala Sêvdîn derketin, şîrin-şîrin hevdura xeber didin.

          Belgê avrûke tûj da mêr û caba wî neda. Ji şabûna mêr ew avrûê tûj texmîn nekir.

          — Şikir vê gavêra, — ewî eşq-eşq got. – Ew qetil ber derê min jî hate hildanê.

          Ev gotina wî jinê keder hat. Îdî berxwe neda, hilda ha got:

          — Dêmek, min ku heyfa malxirav hilda, qetil anî ber derê te, erê? – ewê bi dilekî keder pirsî, zûr bû ç’evê mêr nihêrî.

          — De pak, pak, — mêr nehîşt gilya kûrke, — çi bû, derbaz bû, çû, — got û lez dêrîra derket. Bû niç’e-niç’a Belgê, serê xwe hejand.

          — Ez mêrê mînanî tera çi bêjim, — ewê got, kesereke kûr rahişt û ser kursîê ber dîwêr rûnişt, destê xwe da bin çena xwe û kete nava mitala. Lê mitalê wê gelek bûn. Hilbet, ew levhatin bi dilê wê jî bû. Ewê jî tu wexta nedixwest, wekî ew kîn dirêj bikşîne û bibe xenîmê serê hinekî. Eva alîkî pirsê bû. Lê alîê pirsêyî mayîn ew bû, wekî raste, ewê heyf hildabû, lê dilê wê birîndar bû û birîna wê tê bêjî teze bûbû, usa diziqitand, te tirê birîn vekirine, kulme xuê kirinê. Kela dilê wê rabû, xwe derd-kulara têr girya û gava perç’a dilê wê lap danî, ç’evê xwe temiz kir, derkete ber dêrî, xwest bizanibe, çika mêrî wire yanê na. Lê Evdo îdî ne li wandera bû, çûbû nava gund, wekî gilî-gotinêd teze pê bihese.

          — Lê gelo her cara raste, wexta divêjin “Mêra mêr dikuştin, jina jî hûr-rûvî dişûştin”? – ewê ber xweda got. – Derdê min çi bû, lê ew pey çi ketye.

          Lê wexta perç’a dilê wê danî, ew hemdî xwe fikirî, texmîn kir, wekî mêr jî hindava xweda raste.

          — Kurê xelqêye, wê çira dilê wî ser birê min bêşe, — ewê xwexwa xwera got. – Ew jî ketye derdê wê yekê, wekî zyanek negihîje wî û pêşewitîê wî. Lê xwe mînanî min qertelê nîne, wekî koka bavê binva qelya. Wekî birak, kurapek hebûya, ewî wê heyfa malxirav bi destê xwe hilda. Ne gunekî wîye, dinya usane, lêv dirana pêştire.

           

          * * *

          Hema wê roja êvarê mala serkarê wan herdu qebîlada merîê wan berev bûn. Avdel û Huso elametî dabûne merîê xwe, wekî bên, hev bicivin. Wexta gişk berev bûn, bi sirê ser pîê odê, ser kulava rûniştin. Huso hêdî, bi hemdî xwe dîna xwe da gişka û giran-giran got:

          — Em bê serê Sêvdîn nevin. Mêrikî xêrxaze. Îro nanê xwe çêkir, gazî min, Avdel û çend rîspîê gund kir, bire mala xwe. Ewî camêrî usa kir, wekî em hevdu anîn. Min û Avdel hevdura xeberda, em çûne dest-rûê hev. Camêrî hema usa jî got: mêrekî we hatye kuştinê, mêrekî wan hatye kuştinê. Heyf pêş heyfêva. Em usa jî hevdura pevketin, wekî heyfa kesekî ser kesekî nemaye. Rehme bavê Sêvdînbe, ewî xwe guhê qaymeqam jî xistye, nehîştye, wekî ew elametîê bide dîwanê. Dêmek, dîwan derheqa vê yekêda haj pê tune. Nha xûna me kesekî ser kesekî tune. Rastya Xwedê ewe, wekî dijminaya orta meda, ku eva çend sal bû, hate hildanê. Hergê hetanî nha lawikê me û wan hevdura xeber nedidan, nediçûn malê hev, nedihatin, virhada hevdura jî xeverdin, bêminet herin malê hevdu, werin. Gerekê mêrika bivînin, wekî sozê me û serê me yeke, em xweyê sozê xwene. Nevî-nevî ez dibihêm yek ji we serhişkîê, xûngermîê bike. Yekî tiştekî usa kir, bizanive ew dijminê mine, hizdikî bira birê minve jî. Ez tu wexta nabaxşînim merîê usa. Bira wî çaxî gazina xwe bike, min neke. Bîr nekin, wekî ez û Avdel hevdu hatine, me hevdura xeverdaye. Sozê min û wî tev heye, ha, — Huso eva cumla kutasîê bi cûrê gefxwarinê got û mêrê runiştî nihêrî, ç’evê xwe wan cinû kir.

          — Apo, me nan bi deva xwarye, xwe bi guha nexwarye. Em jî weke xwe merîne, dinyaê fem dikin. Dereca, gilî-gotina zanin. Çira em ewqasî fem nakin, wekî tu radivî pirsê usa didî destê me? – yekî bi cûrê xeyd got û vegerya ser hazira, dîna xwe da wan, xwest pê zanibe, çika gotina wî çi hukum ser wan hîşt. Gotina wî bi dilê gişka bû û ew dane femkirinê, wekî pirsa wî raste û ew pêra qayîlin.

          — Lao, gotin ne xirave, negotin xirave, — Huso got. – Ezê pêşîêda bêjim, bira paşê nevêjin “apo, te em şîret nekirin, gilî-gotina nedane hesandinê. Lao, ew borcê mine, ez gotî bikim.

          — Xwedê borc nede, apo, — çend merya navbirî dane xeberdana Huso.

          — Qe berxwe mekevin, — wexta wana xwe ker kir, Huso gilîê xwe pêşda bir, — min, Xwedê nekirî, gilîê sar nedaye destê we, hûn bêhurmet nekirine. Min her tenê xwest eşaretîê bidme we, wekî gilî-gotin hane. Wê wera dest bide, wekî ez soz-qirarê xwe biteribînim?

          — Hilbet, dest nade.

          — De min jî usa got, wekî paşê poşmanî tuneve.

          — Gilîê te ser ç’evê me, apo, — ewî pirs dabûyê, dîsa kete nava xeberdanê. – Tu mezinê meyî, tacê serê meyî. Wekî nha tu bêjî herin xwe bavêjne avê bixeniqin, ji hazira kesek gilîê te dernaê. Gilîê te gilîê qencin. Çira ez nizanim, wekî tu bona kara me usa dikî? Welle, ser bextê mindabe, tu ji me gişka zeftir berxwe dikevî û derheqa meda difikirî. Ê, em jî kîne, bê mene, kurê tene. Em çawa dikarin ji gilî-gotinê te derkevin yanê jî tiştekî usa bikin, wekî, Xwedê nekirî, weke misqalekê zyanê bigihîne navê te, hurmeta te. Na, ew yek nebûye, tu cara jî nave. Tu wî alîda arxayînve. Şikir hetanî roja îroyîn cahilê me gura mezinê me derneketine, wê virhada jî usave.

          — Xwedê we xweyke, lao, — kalê, wexta dît ewî gilîê xwe temam kir, bi dilekî baristan got. Gotina wî gelekî Huso xweş hatibû… — Hûn ku haqasî qedrê mezina zanin, Xwedê jî wê rya we rastke. Hilbet, mezin xwedaye, lê evd erê gotî gura mezinê xwedave, wekî Xwedê jî rya wî rastke. Lê çira divêjin: “Yê neke gura mezina, wê ser sêrî şînvin sturîê bizina”. Bavê min, mezina tu cara rya xirav nîşanî cahilê xwe nedane. Bira Xwedê emirê werave, wekî hûn usa gura mezina dernaên, guh didine ser şêwr û şîretê wan. Yê ku guh dide mezina, gura wandabe, kevir jî ber pîê wî dive penêr.

          — Bira Xwedê seheta terave, apo, — yekî mayîn got, gava dît, wekî kalê xwe ker kir. Ewî tirê kalê gotina xwe kuta kirye. Yanê na jî, tu cara îzn nedida xwe ber gilîê mezinê xweda bê. – Qebîla me bêy te neve. Tu ku heyî, serê meyî, bê mene, bavê me gişkanî.

          — Rehma Xwedê bavê teve, — kalê gotê. – Em çawa karin ji gilîê te derên? – ewî bi cûrê pirsê got. – Em ku gilîê te, dûrî te pêketî, bendî tiştekî hesav nekin, wî çaxî gotî zulm ser meda bibare.

          — Xwedê meke, lao, — Huso gotê.

          — Erê, wekî usave, bira zulm bê pêşya me. Tu dikevî ortê, gilya, dereca tînî sêrî, lawikê me ji xiravîê dûr dixî, rya rsat nîşanî me didî, em jî ravin şuxul cûrekî mayîn bikin? Eva wê Xwedê xweş bê?

          — Hilbet, xweş naê!

          — Îdî em çawa dikarin ser gilî-gotinê te ranevin, rûnenên? Tu rast divêjî, yekîk usa kir, wekî usane, dûrî hazira pêketî, şîrherame. Wî çaxî ne karê wî me ketye, ne jî karê me wî ketye. Ew xwera, em jî xwera. Yekîk rave gura apê min meke, şuxul tevhev levxe, bizanive ew dijminê me gişkane.

          — Ez zanim, lao, — Huso nehîşt ew xeberdana xwe kuta bike, çimkî zanibû, wekî ew merîkî hêrsî biecye, dikare şuxula qolayî bike. – Şikir Xwedê, nava qebîla meda merîê usa ne hebûne, ne jî wê hevin. Lê mezin gotî pêşîêda cahilê xwe hînke, wekî paşê dereng nîve.

          — Xwedê seheta terave, apo, tu rind divêjî, — çend merîê rûniştî hevra gotin.

          — Gelî lawika, min îro gazî we kirye, wekî hûn haj gilî-gotina hevin, — Huso gilîê xwe pêşda bir, çimkî çi ku ewî hîmlî dixwest bigota, negotibû, xeberdana mayîn ketibû ortê. – Wexta hûn nha diçin malê xwe, temîê bidne cahilê xwe, bira hemdî xwe ravin, rûnên, neheqîê, serhişkîê nekin. Bira ew jî zanivin, wekî em û mêrika hevra pevketine. Jinê xwe jî şîretkin: bira zimanê xwe kinkin, tena jinê qebîla wan nexin. Ez zanim, kambax, xeysetê jinaye gilya hev bivin, bînin. Karê wana gilî-gotina neketye. Em gotî bîr nekin, wekî birîna mêrika hela hê tezeye, dilê wanî hela kulî-birîne. Ya me, eva îdî çendik-çend sal derbaz bûye. Lê ya wana: duh rok îro du ro. Ya duda: me eyba giran anye rûê wana. Em gerekê vê yekêra jî hesav rûnên yanê na?

          — Hilbet, gotî hesav hildin.

          — Dive, ji alîê wanda gilîkî zêde bê gotinê, em gerekê guh nednê, esêvankî me nebihîstye. Ç’êr-etî baê sarin. Ji wê yekê qaşa kembera me naşkê.

          Husoyî hela xeberdan bû, elametî dane bûkê malê, wekî şîvê daynin. Bûka nan kişandin odê, şîv danîn. Berî gişka Huso destpê kir nan xwar û hazir jî teglîf kirin, wekî bixun. Lawika destpê kirin nan xwarin. Çend loq savarê birinc xistin, destê xwe temiz kirin, paşda vekişyan. Huso kir, nekir, îdî lawika nan nexwarin, gotin, wekî têrin. Wexta bûka nan hildan, cix’arekêşa dû dane cix’ara û hîvîê man, çika serkarê qebîla wanê kutasîê çi bêje.

          — Gilîê minî kutasîê eve, — Huso ha got, çend qulap dane cix’arê. – Virhada karê we wan mêrika neketye. Cavekê jî bidne Belgê, bira hişê xwe berevî ser hevke, gilîê kêm-zêde xever mede. Ew lela min kirîve, çi lazim bû, ewê kir. Bira usa meke, wekî heta-hetayê destê me û wana bikeve hev.

          — Lê ew xûşka min kirîve, — kurê Husoyî biçûk, ku binpîya odêda sekinî bû, got. – Ya ewê kir, qe kesekî nekiribû.

          Huso îdî guh neda ser gotina kur, nexwest wê pirsêda kûrbe, çimkî texmîn dikir, wekî dikare zyan jê bê, qestîka gilî zivirand ser pirseke mayîn. Xêleke xurt ji şevê çûbû, gava lawik rabûn, xatirê xwe ji Huso û malê xwestin, derketin çûn.

           

          * * *

          Wê êvarê mala serkarê qebîla mayîn – Avdelda jî gele mêr berev bûbûn. Gişke mirûzkirî bûn. Wexta Avdel bi hemdî xwe derheqa gilî-gotined wê rojêda wanra got, ew yek çend merya xweş nehat. Lema jî pêşîê kesekî dengê xwe nekir. Serê xwe kiribûne ber xwe û difikirîn. Wexta vê kerbûnê dirêj kişand, Avdel ber xwe neda, ji hazira pirsî:

          — Hûn çi duşurmîş dibin? Çira we gişka xwe ker kirye?

          — Emê çi duşurmîş bin? – yekî bi înk pirsî. – Mêrê wan kuştîê mêra bû, lê mêrê me? Ne axir eva bona me rovetîke mezine!

          — Lê tu çira wê yekê hesav hilnadî, wekî neheqî ji alîê meda bûye? – Avdel jê pirsî. – Te tirê Hoto tiştekî pak kir?

          — Na xêr, ez navêjim tiştekî pak kir, — ewî caba Avdel da. – Lê kirina ha jî mera dest nade.

          — Çye, bi fikra te, em ravin heyfê ji jinekê hildin, erê? – Avdel bi pirsê caba pirsa wî da. – A, sosretya mezin wê ev be, wekî em ravin berê xwe bidne kevnejinekê, hizdikî çiqasî jî ew mêranîbe.

          Avdel qestîka gilî danî ser Belgê, wekî lawika bide kerkirinê, usa bike ew soz-qirarê wîra qayîl bin.

          — Ez navêjim em heyfê ji jinekê hildin, çira mêrê wan qelyane? Em nikarin wê yekê usa zû-zû bîrkin, çi ku ewê qancixê kir. Axir ne tiştê bîrkirnêye! – ewî ha digot merîê Hotoyî nêzîk bû, pismam, pêşewitîê wî bû. Gişka didît, wekî dilê wî çiqasî şewitye, çiqasî berxwe dikeve, lema jî dengê xwe jêra nedikirin, lê hilnedihatin, wekî ew çawa ber mezinê xwe usa xeber dide.

          — Lê tu çira wê yekê navêjî, — Avdel gotê, — wekî eva çendik-çend sal bû heyfa wana ser me bû, Hotoê rehmetî ew bendî tiştekî hesav medikirin. Min çiqas cara jêra got, wekî herin mêrikara pevkevin, lê ewî gura min nedikir. Nava haqas salada mêrika qe carekê dengê xwe kirin?

          — Na, welle, dengê xwe nekirin, — yekî mayîn kete nava xeberdanê.

          — Ê, bira bikrana. Dha rind bû, wekî bi destî mêrekî wan bihata kuştinê, ne ku eva rûreşya han bihata rûê me, — pismamê kuştî bi hêrs got.

          — Divên, bavê te syara kuşt yanê peya, divên kuşt, çû, — Avdel ber gilîê wîda hat. – Nha qezya me qewimye, mala me şewitye, Hoto çûye rehma Xwedê. Teze em gerekê peykevin, wekî kê kuştye? Ew jî cîê balesevev nekuştine, heyfa xwe hildane. Me jî mêrekî wan kuştye. Na, bavê min, ew yek mera dest nade. Rastî eve: heyf pêş heyfêva.

          — Ê, erê, heyf-heyf, lê qe na gerekê wede derbaz bûya, birîn jî hevekî kevn bivya, paşê gilî-gotinêd ha bihatana ortê, — paşî gotina Avdele sert pismamê Hoto îdî nerm bûbû, bi cûrê gazinê gotê.

          — Ç’evê min, ez heyrana tevim, te tirê apê te haqas nizanibû? – Avdel îdî bi lewzekî şîrin gotê. – Min zanibû. Lê eglebûnê mera dest nedida. Te hew lênihêrî cahilekî me ravû qafseqetîk kir, xûneke dinê jî anî, kire ber derê me. Dêmek, hetanî kurê-kura em gotî dijminê hev bûna, erê? Na, delalê min, eva yeka qe mera dest nade. Divên, bira mişk jî neve dijminê merya. Wexta mişk jî dijminve, dikare xewêda bê ç’evê merya derxe. Qama min, merî gotî hertim dijminê xwera hesav rûnê. Kê ku dijminê xwe bendî tiştekî hesav nake, timê sekesiz dive.

          Avdel bi vî teherî ten pismamê Hoto dixist, dixwest bida femkirinê, wekî pismamê te wededa dijminê xwe bendî tiştekî hesab nekirin, gilî-gotinê pevketinê neanîn ortê, lema jî kete vî halî, şuxul gihîşte vê derecê.

          Pismam jî eva yeka tê derxist, lê qestîka serra xarand, nexwest vê êvarê gilya bide kûrkirinê. Bêy wê yekê jî ewî gelekî ber mezinê xwe xeberdabû. Lê evê yekê dest nedida. Paşê didît, wekî ji mêrê qebîla wana hazir yek piştê nagre. Ew tenê dimîne. Ew jî dilê xweda bawer bû, wekî serkarê qebîla wan rast kirye, heyf pêş heyfêva. Lê bona qarê dinyalikê hevekî ha xeberda. Û gava çend lawikê dinê jî ketine nava xeberdanê û gotin, wekî Avdel rast kirye, pismam serê xwe kire ber xwe û bi dengekî nimiz got:

          — Apo, ez xulamê teme, tê bibaxşînî, min ber te zêdezimanî kir. Aqilê te çawa dibire, usa jî bike. Ez apê xwera qayîlim…

          — A, ez heyrana ç’evê teme, — Avdel bi dilekî şa gotêda. – Ez zanim dilê te dêşe, birîna te hela tezeye. Tişt nake, kurê min, usa jî diqewime. Lê mêr jî ewe, wekî nava xaxê giranda serê xwe unda neke, rya rast bivîne, bê qezya-nezya ji navê derê. Hilbet, ne rinde bê gotinê, lê şikir apê te jî zane çi dike. Xwe wera xiravîê naxwazim? Hergê ez wera xiravîê dixwazim, bira bê pêşya min û kura.

          — Xwedê neke, camêro, tu çira usa divêjî? – ji hazira yekî navsere gote Avdelra.

          — Ez divêjim, — Avdel gilîê xwe pêşda bir, — cîê qencî lêye, xiravî çirane. Nha îdî her hesavê me û mêrika ser hev tune, em mala xwe, ew jî mala xwe. Her tenê teweqekirineke min ji merîê min heye: xiravî mala merya dişewitîne. Divên, kê ji dinê xwar, yê ber heqmaqa dixwar. Xwezila min wî evdî, yê ku ber heqmaqa dadixwe û xwe nake hevalê wan. Hela dewr-zemanada neqewimye, yek xwe xiravîê bigre, lê here ser pakîê. Min îdî rû-gulî spî kirine, serkarê qebîlekême, şikir koma min jî zefe, lê hetanî nha we bihîstye zorkuştîê yekî bikim?

          — Na, welle, tiştê usa tunevye, — hazira hevra-hevra gotin.

          — Bira Xwedê ruhê min bistîne, wê yekê neke pêşê min, — Avdel got û hazira nihêrî. – Gunê min xêrve, pêşya weve, çiqas dikarin ji neheqîê dûrkevin.

          Avdel hevekî xwe ker kir, tizmîê destê xweva mijûl bû, tê bêjî ser gilîkîda kûr-dûr difikirî. Lê lez nediket. Dixwest gilîê wî rind bigihîje cî, serê hazirada usa rûnê, çawa bizmar darza rûdinê.

          — Me cîê balesevev mêrek unda kir, — ewî nişkêva dîsa destbi xeberdanê kir. – Lê ser bextê mindabe, mêrika gunekar nînin. Ne emin gunekar, ne jî qebîla malmêranê wê qancixê. Hûn nha texmîn dikin, wekî du qebîl tevayî bûne dijminê me? Û ne gunekarin jî. Wexta, Xwedê nekirî, sive-dusve şuxul cûrekî mayîn bive, emê derêne ne ku tenê pêşya qebîla Huso, lê usa jî ya malmêranê wê. Lê eva yeka mera dest nade. Dewsa mêrekî, Xwedê nekirî, dikare biqewime, êm îjar çend mêra bidin der, çend mala wêrankin, ew jî wî çaxî, gava mêrê me bêxeda neçûye, pêşîê ewî lêdaye mêrê wan kuştye. Wan jî heyfa xwe hildane. Wekî roja-rojda Hotoê rehmetî gura min bikra, emê mêrikara pevketana û şuxulê jî negihîşta vê derecê. Dereceye, hat derbaz bû. Ew jî xwestina rebê min bû. Hilbet, yazya wîda jî usa hatibû nivîsarê. Merîê aqil tim pêşya xwe dinihêre, kûr-dûr difikire, qencîê-xiravîê ji hev başqe dike… Nha em hatin, gihîştim serê gilya. Gilî jî ewe: em û wan gotî hevdu bên, xûna me kesekî ser yê mayîn nemaye. Xûn pêş xûnêva hatye rêtinê, mêr pêş mêrava hatye kuştinê. Ez texmîn dikim, ewê ku bûye sevevê vî gilî, orteçîtî kirye, wekî em hevdu bên, hûn gişk jî zanin: ew yek Sêvdîn kirye, wê sive-dusive parî nanê xwe çêke, gazî me gişkake, wekî em û wanava li hev bên. Aqilê min ha dibire, ji vê yekê çêtirtir tune. Hûn çi divêjin?

          — Em gişk tera qayîlin, ser sozê tene, — ji hazira çend merya gotin, yê mayîn jî nîşan dan, wekî fikra wan jî usane.

          — Dêmek, — Avdel bi razîbûn got, — gilîê me bû yek. Xwedê silametîê bide, emê usa jî bikin. Raste, ez û Huso hevdu hatine, em hevdura xever didin, lê serî qebîle, mêrê qebîlêne. Xwedê komeka werave, wekî hûn jî ser soz-qirarê minin. Merî gerekê haj mala xwe heve, paşê bikeve nava gilî-gotina. Ez pêşîêda haj qebîla xwe hevûm. Min usa jî zanivû, hûnê ji gotina min derneên. Lema jî ez û Huso hevdu hatin. Bira Xwedê hezar rojê min qurbana rojeke weke.

          — Xwedê neke, apo, tu çira xwera usa divêjî, — ewî pismamê Hoto gotê û xwest hê xwe ber dilê wîda xweşke. – Bira em ç’ûk-mezin bêy te nevin, wî aqilê te, rê-tivdîra te nevin. Tu rastîê jî qebîlêra rê-tivdîreke baş divînî. Bira Xwedê seheta terave, timê usa serkarîê me bikî, me ji ya xirav dûrxî.

          Çend lawikê dinê jî xeberdan, pesnê Avdel dan, ber dilê hevduda hatin. Gişka jî digot, wekî ya rast pevketine. Usa jî qirar kirin, wekî wexta Sêvdîn gazî wanke, kêm-zêde xeber nedin, gilîê netê neynine ortê û çawa erf-edetê eşîrêye, usa jî wê derecê bidne derbazkirinê.

          Şîv anîn. Lawika nanê xwe xwarin. Ser nan êpêceyî xwera xeberdan, lê îdî derhqa wê yekêda xeber nedidan, çi ku hatibû qirarkirinê. Rûniştin hetanî nîvê şevê, paşê rabûn, şevxweşî dane neferê malê, Avdel û kurava jî wanara derketin, ew verêkirin û her kes çû mala xwe.

           

          * * *

          Sêvdîn îdî derengî neêxist. Hema rojtira mayîn çend pezê xwe şerjê kirin, nanê xwe çêkir, gazî çend merivê gunde rîspî, mêrê herdu qebîla, Evdo û merîê wî kir, anî mala xwe. Çi lazim bû kir, wekî gişka li hev bên, dilsarî orta wanda nemîne. Mêrê herdu qebîla, Evdo û merîê xweva çûne dest-rûê hev, hevdura xeberdan.

          Dijminaya orta wan herdu qebîlêd gund, ku dikaribû qebîla sisya jî têkira nava xwe, hate hildanê. Dîsa mînanî berê hevdura cînartî kirin, çûn malêd hevdu, hatin, ser şîn û şayê hevbûn.

          Ne tenê gundda, lê temamya wê êlêda derheqa kirina Belgêda xeber didan, pesnê mêranya wê didan. Gele cya, gele cara jî tiştê tezeye nebûyî serda zêde dikirin. Û ev serhatya Belgê ji zarekî derbazî zarekî mayîn dibû, ji gundekî derbazî gundekî mayîn dibû. Çiqas çû dha mezin bû, bi gilî-gotinêd tezeva dewlemend bû û xemilî. Kurmanc mêranîê, mêrxasîê hiz dikin, dipesinin. Wekî tiştek jî kêmbe, xwexwa serda zêde dikin û dha dixemilînin, dinitirînin bona ew kirina mêrxasîê dha tam, dha bedew bê kivşê û bona silsileta bibe mesele. Kurmanc vî cûreyî jî mêrxasîê nava cahilêd xweda terbyet dikin. Mêrxasî bona wan serê her tiştîye. Hindike bêjin kurmanc mêrxasîê hiz dike, kurmanc mêrxasîê, mêranîê dihebîne, ber temene dibe. Û ew mêrxasî dha geş tê kivşê, gava jin dike.

1 2 3 4 5