7 ROJA LI TÊHRANÊ (2003)

7  ROJA  LI  TÊHRANÊ

         Bi teglîfkirina radîo û têlêvîzîona Rêspûblîka Îranêye Îslamîê ez ji 29-ê sêntyabrê hetanî 6-ê oktyabra îsalin li Têhranê bûm.

         Ez hatibûme teglîfkirinê bona tevî wê fêstîvala p’arêd radîoxeberdan û têlêvîzîonêye bi zimanêd cuda-cuda bibim, ku hersal tê derbazkirinê. Îsal wekîlêd 27 welata hatibûne teglîfkirinê. Ewana wekîlêd wan welata bûn, bi zimanê kîjana ji radîo û têlêvîzîona Rêspûblîka Îranêye Îslamîê elametî têne dayînê. Ez bi înîsîatîva p’ara kurdî hatibûme teglîfkirinê.

         Wextê wê fêstîvalê her p’arek avayîkî mexsûsda goşê xwe teşkîl dike. Îsal goşê p’ara kurdî gelekî hewaskar bû. Wêderê şiklê kulfeteke Xorasanêye kurde mezin dîwêr xistibûn, kitêbêd bi zimanê kurdî, kasêt, kovar ser dexla danî bûn. Wî goşeyîda usa jî nimûnêd deba me û tiştêd miletîêye mayîn nîşan dabûn. Temaşeçya ew xeberêd merivêd navûdeng dixwendin, ku wana derheqa p’ara radîoxeberdanêd kurdîda gotine. Ew xeber bi herfê mezin nivîsî bûn û dîwêr xistibûn.

         Wexta wê fêstîvalê tê eyankirinê, wekî kîjan p’ara bi zimanêd cuda-cuda rind k’ar kirye, û ew têne rewakirinê.

         Ez pê hesyam, wekî par ew fêstîval navbera p’arêd wan zimanada derbaz bûye û p’ara radîoxeberdan û têlêvîzîona kurdî cîê pêşin girtye. Îsal lec diçû navbera xebatkarêd wan p’arada. Ez bi şabûn dixwezim bidme k’ivşê, wekî îsal 12 xebatkarêd p’ara kurdî û k’oma têlêvîzîona kurdîye zar’oka xelat birin. Derheqa wê yekêda wê civata şaynetîda hate elamkirinê, t’evî kîjanê dibûn çawa serkarya radîo û têlêvîzîona Îranê, nevsêd resmîye mayîn, usa jî baylozê wan 27 welata.

         Fêstîval ser dereca bilind derbaz bû, kîjanê alîkarîê bide dha nêzîkîhevbûn û hevfemkirina cimeta.

         Ez dixwezim dha hûrgilî derheqa p’ara radîoxeberdan û têlêvîzîona kurdîda binivîsim. P’ara radîoxeberdanêd kurdî (soranî û kurmancî) sala 1949-a hatye teşkîlkirinê, arxîva wêda çend hezar kilam, mqam û radîokompozîsîa têne xweykirinê. Ew p’ar rojê 7 seheta elametya dide û wêda weke 40 merî k’ar dikin. Gelek bernemêd wê p’arêye hewaskar hene, ku ji alîê guhdarada baş têne qebûlkirinê.

         Serkaryê wê p’arê dike Meh’emed Cefernijad. Raste, ew kurd nîne, lê kurdparezekî erhedeye û her tiştî dike bona pêşdaçûyîna wê p’arê. Serkarê p’ara kurmancî Resûl Mîlane. Xwendina wîye bilind heye, du înstîtût kuta kirine. Kurmancîke delal xeber dide. Bi hereketê wî gelek merivêd milete meye navdar wê p’arêr’a hatine girêdanê. Ew ji Avstralîaê, Ûrisêtê, Ermenîstanê, Qazaxstanê, Almanîaê, Bêlgîaê, Holandîaê, Fransîaê, welatêd Skandînavîaê, Tûrkîaê, Sûrîaê û welatêd mayînin. Ew bi t’êlê hertim hevpeyvîna t’evî wan derbaz dike, gelek guhastinêd baş kirine nava radîoxeberdanêd kurmancî. Serkarya radîo û têlêvîzîona Îranê gelekî qedrê wî digre û hertim înîsîatîvêd wî xwey dike.

         Eva çend sale, wekî p’ara têlêvîzîona kurdî hatye teşkîlkirinê. Rojê ew 3 seheta elametya dide, lê, telebextra, hertenê 15 deqe bi kurmancî elametî têne dayînê. Minra gotin, wekî wê zûtirekê we’dê elametîêd kurmancî zêdekin û bikne 1,5 seheta. Bernemêd vê p’arê jî gelekî hewaskarin. Vêderê 30 xebatkar k’ar dikin. P’ir’anya wan xweyê xwendina bilindin.

         Çawa p’ara radîoxeberdanada, usa jî têlêvîzîonêda gelek keç’ê kurd k’ar dikin. Ewana zane û aktîvin, k’arê xwe bêqusûr diqedînin. Şe’detya wê yekê ewe, wekî nava rewakiryada çend keç’ê kurd hebûn.

         Serkarê têlêvîzîona kurdî Et’a Qadirîye, xortekî beşerxweşî bi xeberdane.

         Ez bi h’izkirin dixwazim navê wan rojnemevanêd me bidim, ku radîo û têlêvîzîona kurdîda k’arekî kêrhatî dikin: H’ecî Nîzamî, E’merê Şexkanlî, K’erîmê Xorasanî, Eyûbê Gazranî, E’merê Aramî, H’useynê Qurban P’ûr, Dîno Meh’mûdzadê, Sîamendê Kakayî, Sîmzera Misto, Îsmayîlê Sadiq, Neşmîla H’ecî û yêd mayîn.

         Xebatkarêd radîoxeberdan û têlêvîzîona kurdî bi hewaskarîke mezin derheqa kurdêd Ermenîstanêda dipirsîn.

         Raste, ewana rind haj çand û lîtêratûra kurdêd Ermenîstanê, rewşa wane abûrîda hebûn, lê dixwestin dha gelek tiştî pê bihesin. Ewana qîmetekî mezin didane emekê rewşenbîrêd Ermenîstanêye kurd, derheqa gelekada hûrgilî zanibûn. Rind haj wê lîtêratûra kurdî hebûn, ku Ermenîstanêda pêşda hatye, gelek nimûnêd wê xwendibûn û derheqa wanda ser fikreke baş bûn.

         Min bi dilekî şa xatirê xwe ji hevalbendêd xweye kurde qelemê xwest û hatme bawerkirinê, wekî bi saya k’arê wanî kêrhatî pêşeroja çanda me wê dha geşbe. Dawîêda ez dixwezim bidme k’ivşê, wekî wana hukumekî baş ser min hîştin û şame, wekî mecal k’ete min wan rojnemevanêd mer’a û k’arê wanî kêrhatîra bibime nas.

“Rya teze”, oktyabr, s. 2003