HUNURÊ SAZBENDÎÊ

HUNURÊ  SAZBENDÎÊ

 (Qewmandin)

                  Go carekê serkarê heja kurda çadira xweda tenê runiştibû. Seheta xeberdanê radîoêye bi zimanê kurdî bû. Serkarê kal guh didaê. Xeberdan kuta bû, miqamekî zurnê dan. Serkar dîna xwe daê – mişkek qulç’ekî çadirê derket, pêşda hat, ser herdu pepkê xweye paşin sekinî û guh da dengê zurnê. Serkar êpêceyî lêdinihêrî. Lê mişk ser herdu pepkê pêşin sekinî bû, guhê xwe bel kiribûn û dibihîst. Miqam kuta bû. Mişk paşda çû.

         Serkar her tişt fem kir, qulapeke kûr cix’arê da, serê xwe hejand.

         — Ev wehîşê kurê wehîşa weke vî mişkî jî navin. Zurna me hukumî ser mişk jî kir, lê xweş hat. Lê ev wehîşana naxwazin fem bikin, wekî em cimeteke başqene, xweyê sazbendîke hane û extîyarya me heye serbest bijîn… Hetanî ev sazbendya me hebe, mirina cimeta me tune.

* * *

         Gundekîda du berek dijminê hev bûn. Xiravî ketibû orta wan û çûyîn-hatina wan hevra tunebû, nediçûne ser şîn, şayê hevdu.

         Carekê deweta xortekî bereka biç’ûk bû. Sazbendê wê şayê jî zurneçîê eyan bû. Gava mêrê bereka mayîn pê hesyan, wekî sazbendê deweta dijminê wan ew sazbende, top bûn, hev şêwirîn. Serkarê wanî kal da pêşîê û hatin mala xweyê dewetê. Gava xweyê dewetê ç’ev wan ket, ecêbmayî ma.

         — Qe ecêbmayî nemîne, — serkarê berekê gote xweyê dewetê, — wekî em îro bi pê xwe hatine deweta kurê te. Gerekê em rojekê hevra pevketana? Qe ji vê rojê xweştir tune. Şikir menî dewete, bira mirazê me jî şayê bibe. Lê divên sazbendê te filankese. Bira, çi rast-raste, em usa zû-zû rûê we nediketin, wekî pirsa wî sazbendî ortêda tunebûya. Me gelekî derheqa sazbendya wîda bihîstye. Me bi radîoê jî bihîstye, wekî ew meyî, fîq, zurneke çawa lêdide. Em îro hatine, wekî wî bi ç’eva bibînin û bi guhê xwe lêxistina wî bibihên.

         Wexta gazî sazbend kirin, anîn, serkarê berekê ji linga hetanî sêrî lênihêrî, demekê xwe ker’ kir, paşê bi hemdî xwe eks gotê:

         — Wexta digotin filankes, me tirê ç’yaye, e’sabeye. Lê me nizanibû evkingê hanî biç’ûkî bê ç’ivç’îne. De pak, tu seke-sînçeda ew nînî, çi ku em derheqa teda difikirîn, dibe lêxistina te jî em xapandibin. Hela yekê were, em binihêrin, çika barê teda çi heye.

         Û sazbend lêda, ernê xwe rakir lêda, der-dor, hazir bîrkirin, lêda. Dilê wî êşya bû, xwexwa xwe jî bîr kir, lêda, wekî qewata sazbendya xwe nîşanî wîde, wekî deng-seda wî badilhewa nava êl-eşîra bela nebûye. Û ewî çend miqam dane rêzê.

         — Eferim merîfeta tera, lao! – serkarê berekêyî kal gotê. – Raste, tu bejn-bala xweda ne e’sabeyî, lê sazbendya te ç’yaye, be’re, be’ra şabûnêye bê bine, t’u kenar û hidûda nas nake. Ê, îdî dijminayî ber pêlê wê be’rê teyax dike? Bira hertim ha sazbendya te ne ku tenê herdu gula bigihîne hevdu, lê usa jî xiravya orta meryada bide hildanê. Sazbendya te p’irake usane, wekî dijmin dikarin serfinyaz serra herin, derbazbin û bibin dostê hev, çawa vê carê qewimî.

s. 1976-a