DESTÊ DÊ

DESTÊ  DÊ

 (Lêgênd)

                  Dayîka zarêd hûr te’l nexweş bû, nava cyada nele-nela wê bû. Mêr ber sêrî rûniştibû, pê dezmalê xûdana enya kever temiz dikir, ç’evburîê belek dinihêrî û mînanî kizika ser sêlê xweda dişewitî, dihelya. Kevanya mala giran ber ç’evê wî vêdisya, evîntî û rojêd wane derbazbûyî dibûne xewneroşk. Mêr ber cî-nivîne jinê bûbû pepûk.

                  Nişkêva bengzê jinê xweş bû, ç’evê wê mînanî hercar bûne tas û teê bigota pencê wan tîna germ dane dilê mêrî qerimî. Gumaneke biç’ûk kete dilê mêr, bengzê wî jî xweş bû. Jin vegerya ser mêr, bi ç’evê belek demekê lê nihêrî, destê wî girt û gotê:

         — Ezîzê min, ez jî zanim, tu jî zanî, wekî ya min îdî boşe. Ez ji vê nexweşîê ranabim. Ber xwe nekeve, xwestina rebê mine. Dibe yazya min jî ha bû. Eger tu min hiz dikî, tê ber xwe nekevî, wekî van zarokê meye hûr lap êtîm û bêxweyî nehêlî…

         Ser bengzê mêr ewrê reş top bûn, teyrokê bibarya û gotî cîk bikuta. Mêr lê hilat û ber dilda hat:

         — Tu çira tiştê usa dibêjî? – mêr bi dengekî xeyd gotê. – Kê nexweş nakeve? Ber xwe bide, şikir her tiştê baş derbazbe, tê dîsa mîna xwe hercar rabî û kevantya mala xwe bikî. Hela k’a, teze emir pêşya meye, teze emê rojê xweye xweş derbaz bikin. Her tenê tu dû-dermanê xwe bixwe, zorê bide nan-xwarinê, tê zû rabî nava zar’ê xwe. Ezîza min, ez naxwazim, wekî tu careke mayîn jî xeberê usa bêjî.

         Jinê kesereke kûr rahişt, dengekî, dudu kuxya, ç’evê xwe dîsa kuta ç’evê mêr, teê bigota bi wan ev bîn li ber qefesa wêye.

         — Na, ezîzê min. Rabûna min tune, tu destê xwe ji min bişo. Nhada derheqa xwe û zarada bifikire. T’u temî-weysetê min tunene, – bi dengekî usa jinê got, ku te tirê ew deng ji binê bîra kûr tê. – Tu ji min rindtir zanî, wekî çi bikî û çawa bikî. Ez zanim, wekî tê paşî min bizewicî. Tu nikarî nezewicî, zarokê te hûrin. Lê her tenê hîvîkirina min ji te ewe, wekî tu paşî mirinê destê min ber zendêda bibirî û bidî dêmarya zarê min… Wexta ew zarê min dikute, bira bi destê min wanxe, destê dê sivike, ewê neêşin û neç’ilmisin.

         Dê ha got, serê wê ser alîkîda xwar bû û ç’evê belek ketne hev.

s. 1962-a.