MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

Z

 

 

Zane h’elîseye,  

Lê nizane mala k’êye.

 

* * *

 

Zarê te minr’a,

Dilê te jî ter’a.

 

* * *

 

Zar’o bi girî mezin dibin.

 

* * *

 

Zar’okên bê dê,

Wek ç’yaê bê r’ê.

 

* * *

 

Ze’f zanî, hindik bêje,

Dengnekirin zêr’e.

 

* * *

 

Zevya zû çandî, kur’ê zû zewicandî –

Zor Xwedê stendî.

 

* * *

 

Zêr’ biç’ûke,

Lê bahê wî geleke.

 

* * *

 

Zêr’kir qedrê zêr’ zane.

 

* * *

 

Zik t’êre,

Ç’e’v birçîye.

 

* * *

 

Zike – xwe ne hindike.

 

* * *

 

Ziko t’êro,

Milo şêro.

 

* * *

 

Zyaret – t’ucaret.

 

* * *

 

Zyaret bê t’ucaret nabe.

 

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

Y

 

 

Ya dest dike,

Dê-bav nakin.

 

* * *

 

Yê ber kaê

Naê r’aê.

 

* * *

 

Yê bin ker’e,

Yê ser nasit’ire.

 

* * *

 

Yê çûn qeda salê,

Yê hatin malxuê malê.

 

* * *

 

Yê got û kir – mêre,

Yê negot û kir – şêre,

Yê got û nekir – k’erê nêre.

 

* * *

 

Yê hîvya yarê kur’dûndaye (undaye).

 

* * *

 

Yê nekin gilîê mezina,

Ser sêrî şîn dibin strûê bizina.

 

* * *

 

Yê serda disekine,

Yê binda nasekine.

 

* * *

 

Yê zane – zane,

Yê nizane – baqê nîskane.

 

* * *

 

Yekî dixwest goştê k’era xwe bixwe, digo: guhê k’era min mînanî guhê k’êwrîşkanin.

 

* * *

 

Yekî qula derzya xelqê xeberdide,

Gerekê qula bujûna xwe binihêr’e.

 

* * *

 

Yekî xerazî,

Yekî berazî,

Hatin û bûne xal û xarzî.

 

* * *

 

Yekî xêrê

Minr’a naê dêrê.

 

* * *

 

Yekî yekîr’a go: were te bibim cinetê.

Yê mayîn got: ne îro hewa sare.

 

* * *

 

Yekim – bezekim.

 

* * *

 

Yek-yeke,

Dudu k’omeke.

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

X

 

 

Xala xarzî r’akirin,

Apa birazî dakirin.

 

* * *

 

Xebat cewara canê mêrive.

 

* * *

 

Xebatçîê xwebî,

Şîrinê xelqêbî.

 

* * *

 

Xelqêr’a gule,

Xwer’a kule.

 

* * *

 

Xelqêr’a me’sîgirim,

Xwer’a k’ûsîgirim.

 

* * *

 

Xeta xar bin gaê pîrdane.

 

* * *

 

Xew û mirin yekin.

 

* * *

 

Xezal çiqa bezoke,

Lê dîsa r’isqê xwe dixwe.

 

* * *

 

Xîret avîtine ber sê,

Sê jî qebûl nekir.

 

* * *

 

Xûn nave av.

 

* * *

 

Xwarin xweşe,

Kirin r’eşe.

 

* * *

 

Xwe binihêr’e, 

Paşê xelqê xeberde.

 

* * *

 

Xwe dike pûnga h’emû girara.

 

* * *

 

Xwedê aşê nezana diger’îne.

 

* * *

 

Xwedê bira destê dirêj kin neke,

Stûê qalim zirav neke.

 

* * *

 

Xwedê bext dide êt’îma,

Çima dê-bava ji wana distîne?

 

* * *

 

Xwedê ç’ya dibîne,

Berfê lê datîne.

 

* * *

 

Xwedê derd jî daye,

Derman jî daye.

 

* * *

 

Xwedê de’nya dide merivê bê dev-diran.

 

* * *

 

Xwedê du k’erema cîkî nake.

 

* * *

 

Xwedê gotye:

— Te herek’et,

— Min berek’et.

 

* * *

 

Xwedê heye,

Xem t’u nîne.

 

* * *

 

Xwedê yeke – derge h’ezar.

 

* * *

 

Xweyê newalê

Bûye xweyê malê.

 

* * *

 

Xweyke nanê xwe,

R’ake r’ûê xwe.

 

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

W

 

 

Wax, sed car wax,

Min daye r’ûê te cote dax’,

Wekî her’î h’ekîmê Loqma jî bînî,

T’u car nabe sax’.

 

* * *

 

We’dê merî hevtangê xweyî t’evjînê nabîne,

R’ojên wî nav ax-k’eserada derbaz dibin.

 

* * *

 

Wexta derb tê sêrî,

Xwedê ç’e’va xweyke.

 

* * *

 

Wê r’ojê dike,

Wê r’ojê dixwe.

 

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

U

 

 

Usa bike ne şîş bişewite, ne jî k’ivav.

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

T

 

 

Teyrê goştxur nukulê wî kêr’e.

 

* * *

 

Te’va sibê merya germ neke,

Ya êvarê boşe.

 

* * *

 

Timao – mao.

 

* * *

 

Tirs heye  

Merga r’ûvîye.

 

* * *

 

Tirşe, dew nîne,

Îşê her merya nîne.

 

* * *

 

Tirşo tirşe,

Dilê merya diguvêşe.

 

* * *

 

Tiştê çû

Nede dû.

 

* * *

 

Tiştê dest nede,

Wê bimîne e’rdê, bir’ize.

 

* * *

 

Tîra li minê,

Dîsa li minê.

 

* * *

 

T’eze hatin,

Kevn xelatin.

 

* * *

 

T’ilya kevanîê herwexta dêvdane.

 

* * *

 

— T’opiz, misk’enê te li k’îderêye?

Go: ba dizane.

 

* * *

 

T’ulmikê piştê t’enê gor’ dikare r’ast bike.

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

Ş

 

 

Şaşîê me bi ç’yane,

P’akîê me bi kevç’yane.

 

* * *

 

Şe’dekî dîtî

Deh şe’dê nedîtî çêtire.

 

* * *

 

Şermê îdî daw û deling hildaye.

 

* * *

 

Şer’ xweşe şovêda,

Ne ku bêderêda.

 

* * *

 

Şer’ê sibê xêra êvarê çêtire.

 

* * *

 

Şêmîka min şilore,

K’ê r’astî min tê kilî-kore.

 

* * *

 

Şênaya gund beraya r’êr’a k’ivşe.

 

* * *

 

Şêrê çê,

Şekir dup’ê.

 

* * *

 

Şevê şêr’e,

R’oê bêkêre.

 

* * *

 

Şêx çiqas kalbe,

Xweyê xêrê xweye.

 

* * *

 

Şêx dibên: mirîd mirîê mene.

 

* * *

 

Şîna t’ev dinyaê şayîye.

 

* * *

 

Şivanî hore-hore,

Wî t’irê dinya ker’ û kore.

 

* * *

 

Şuxul k’ere,

Meriv hoşke, wê her’e,

Hoş neke, wê cîê xweda bisekine.

 

* * *

 

Şûr qalivê (kalanê) xwe nabir’e.

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

S

 

 

Se goştê sê naxwe.

 

* * *

 

Se jî bêxwey nabe.

 

* * *

 

Ser genime,

Binda şêlime.

 

* * *

 

Serî bir’î,

Go seqir’î.

 

* * *

 

Serî qûç’e – binî p’ûç’e.

 

* * *

 

Serê k’eçel xweşe bin k’umda.

 

* * *

 

Serê k’êrê zikê zeveş.

 

* * *

 

Serê neêşe benika lê girênadin.

 

* * *

 

Serkanîê me şêx û p’îrada şêlû bûne.

 

* * *

 

Sermezina ling biç’ûk,

Xwezil wê malê lê bive bûk.

 

* * *

 

Sêveke li serê darêye (qîz),

Kesek nizane p’ara k’êye.

 

* * *

 

Sibê r’ûvî,

Êvarê k’ûvî.

 

* * *

 

Sim simê k’erêne,

Fêl fêlê P’erêne.

 

* * *

 

Sîr birê maste.

 

* * *

 

Sore, gire,

Barnebire.

 

* * *

 

Sore, gire,

Bê hunure.

 

* * *

 

Sozê mêra serê mêra yeke.

 

* * *

 

Spî-spî,

K’ok binî.

 

* * *

 

Sur’a  sit’arkin,

Xatira neşkênin.

 

* * *

 

Syar hatim,

Peya çûm.

 

* * *

 

Syarbûna k’erê e’ybeke,

Peyabûn du e’ybe.

 

* * *

 

Syarê mirinê leze.

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

R

 

 

R’ast bêje, bira p’irç’ ewledê te bê.

 

* * *

 

R’asto r’êda,

Qelpo zerêda.

 

* * *

 

R’êwî diçe, r’ê dimîne,

Berf dih’ele, ç’ya dimîne,

Mêr dimre, nav dimîne.

 

* * *

 

R’eva jinê –

E’detê dinê.

 

* * *

 

R’indeke – gundeke.

 

* * *

 

R’o dice, qeda naçe.

 

***

 

R’oja xweş sibeda xweşe.

 

* * *

 

R’ojek jî e’mreke.

 

* * *

 

R’ojê kolxoz,

Şevê cot par’avoz.

 

* * *

 

R’û-r’û,

Gune  e’fû.

 

* * *

 

R’ûto, çi vî alî avê, çi wî alî avê.

 

* * *

 

R’ûn avê hilnade.

 

* * *

 

R’ûvîê xaznak (fêlbaz)

Herdu linga dik’eve t’elikê.

 

* * *

 

R’ya malê malxuê malê zane. 

 

 

MESELE Û MET’ELOKÊ K’URDÎ

 

Q

 

 

Qant’ir’ çiqas çêye,

Dîsa kur’ê k’erêye.

 

* * *

 

Qavî û dizî sya buşkulêye.

 

* * *

 

Qazîye, xwe r’azîye.

 

* * *

 

Qencîê bike,

Bavêje avê.

 

* * *

 

Qencya bike,

Mala xweda nemre.

 

* * *

 

Qîz çiqas mezin dibe,

Bextê wê jî mezin dibe.

 

* * *

 

Qoto, kûç’kê nep’ak,

Dîsa hatye bîra te lak’?